İdeoloji
“Ben zaten çöpten besleniyorum, bu çöplüğün adı ise
ideoloji, bu ideolojinin kullandığı malzeme gücü benim gerçekte ne yediğimi
görmemi engelliyor. Bizleri köleleştiren sadece bizim yaşadığımız gerçeklik
değildir. Bize dayatılan ideolojinin en üzücü yanı hayallerimize sığındığımızı
düşündüğümüz anda bile aslında bire bir aynı ideolojinin içinde olmamızdır.”
“Eğer bir şeyi sorgulamıyorsanız, asla özgür olamazsınız.”
Bu da aslında acı verici bir süreçtir. Rahat alanı bırakmak ve gerçekliği tüm
çıplaklığı ile görmektir. Şu ana kadar tutunduğun tüm dalların kırılması ve
hatta tüm zeminin kayması gibidir.
Bizler bir ideolojinin kurgulandığı ve bu ideoloji içinde
yaşamamızı isteyen bir toplumda yaşıyoruz. Filmde aktörümüz öyle bir gözlük
takar ki, bu gözlük sayesinde ortada oynanan tiyatronun arkasında yatan gerçek
ideolojiler gözükmeye başlar. Böylece demokrasinin içinde yatan zorbalığı
görmeye başlıyorsunuz.
İşte Sapığın İdeoloji
Rehberi filmi ideoloji hakkında bize düşündürdükleri ile başlıyor ve
filmlere kısa kısa bakışlar atarak bize değişik konulardaki inanç
sistemlerimizi kökünden sarsıyor. Sosyolog, filozof ve kültür eleştirmeniz Slavoj Zizek yazdığı ve sunduğu belgesel
oldukça keyifli. İşte filmlerle beraber işlenen bir çok konudan uzak
başlıklar...
Zevk ve Ürünler
“Zevk alınan hazzın bozulmuş şeklidir. İnsan acı çekerken
bile zevk duyabilir.”
Ürünlerin pazarlamasında ise insanlar adeta zevk almaya
yönlendiriliyor. Ürünler ideoloji ve metafizik özellikler taşır. Gazlı
içeceklerin arkasında yatan mutluluk, zevk, eğlence, adrenalin, cinsellik
yatmaktadır. Bir sıvı neden bunlarla özdeşleştirilir. Bedenin tek istediği
susayınca su içmektir. Ancak bu içecekleri içtikte daha fazla susarsınız... Bu
da bizi arzuyu arzulayıp bizi kısır döngüye sokmak ve bağımlı hale getirmektir.
Şiddet
Geçerli tek ideoloji maalesef tüketimdir, bu sebeple buna
tepki bazen şiddete kadar varabilir. Bunu her türlü seviyede görebilirsiniz.
Bir yandan tüketirken, bir yandan da vicdanımız sızlar. Dünyadaki açları içten
içe düşünürken, bir yandan da fazla tüketerek dünyanın kaynaklarını
tüketişimiz. Bazı firmalar ise “Sosyal
Sorumluluk” projeleri ile vicdanımızı rahatlatıp, bir yandan da ürüne normalden
fazla bir ücret almayı başarıyor. Örneğin Starbucks... Kahveler oldukça yüksek
fiyatlıdır... Bu firmanın web sitesine gidip bakarsanız sosyal sorumluluk
projelerini görebilirsiniz...
Fantezi
“Fanteziler ideolojilerin ana merkezini oluşturan
unsurlardır. Psikoanalitik açıdan fanteziler bir yalandır. Önemli olan konu
gerçek olmamaları değil, tutarlı olmamanın yarattığı boşluğu doldurduğu için bu
bir yalandır.”
Kişilere fantezi vaat edip, hayaller satılırken, toplumlar
yalanlarla yönetilmektedir. Batman
filminde herkes yalan söylerken, doğruyu söyleyen tek karakter Joker’dir...
Mesaj şudur: Eğer toplum her şeyi bilirse sistem çöker ve küçük yalanlara ve bazen de Batman gibi ön planı çıkacak kahramanlara ihtiyaç vardır.
Mesaj şudur: Eğer toplum her şeyi bilirse sistem çöker ve küçük yalanlara ve bazen de Batman gibi ön planı çıkacak kahramanlara ihtiyaç vardır.
Kişisel hayallerimize geri dönecek olursak, bu hayaller ne
kadar ruhumuzu huzur getirecektir, ne kadar egomuzu besleyip bizi bir sarmala
sokar... Eğer gerçekten bir tatmin getirmiyorsa, ki genelde getirmez ve bir
sonraki hedef göre koşmaya devam edersiniz, bu koşullanmış zihnimize empoze
edilmiş hayallerdendir.
Kurban
Genellikle filmlerde bir kurban vardır ve kahramanımız
kurbanı kurtarmak ister. Nacak en büyük şüphesi genellikle kurbanın aslında bu
durumdan çok memnun olabileceği ihtimalidir. Genellikle bu durum onların
tutunduğu hikayeleri ve hatta bazı durumlarda gizliden gizleye zevk aldığı
ortamdır.
Totaliter Rejimler
Filmin son kısımlarında rejimlerde liderlerin nasıl
kendilerini sevgi dolu gösterdiklerini ve bir yandan da pozisyonlarının
gerektirdiği zulümle sonuçlanan kararları istemeyerek verdikleri ile dalga
geçer. Sinemanın uyguladığı diğer bir yöntem ise sıradan insanlarla dalga
geçerek, kişileri sıradanlaştırmaktır.
Kapitalizm ise her zaman krizdedir. Krizden beslenir
adeta... Devamlı talep eder, devamlı tüketim ve israfı körükler.
Bürokrasi
Bürokrasi ile haz arasında hiç bir ilişki var mıdır? Bürokraside
devamlı ve amaçsız bir koşuşturmaca vardır. Koşuşturmaca sonsuza kadar devam
ettiği için hiç bitmez ve bu da bir nevi haz verici bir durumdur. Hem sonu
gelmez hem de içinde çalışıyorsanız kendinizi önemli sanırsınız.
Daha bunun gibi bir çok konuda farklı bakış açısı ve düşünce
getiren bu film kesinlikle izlemeye değer. Son olarak Jaws gibi sıradan filmin nasıl yorumlandığı görmek ister misiniz?
Jaws
Jaws filminde köpek balığı neyi simgelemektedir?
Her şeyden korkan Amerikan halkı ile dalga geçen bir balık mı?
Amerikan’ın düşmanlarını mı?
Yoksa Fidel Castro’nun yorumu ile Amerikan halkını sömüren sermayeyi mi?..
Amerikan’ın düşmanlarını mı?
Yoksa Fidel Castro’nun yorumu ile Amerikan halkını sömüren sermayeyi mi?..
Eğer okuduğumuz kitap bize bir darbe indirmiyorsa okumamızın ne anlamı var, der Kafka. Hemen her yazında kafama bir darbe indirmeni seviyorum keşke daha çok yazsan. Ellerine sağlık gerçekten güzel ve yeni bir bakış açısı sunan bir yazı olmuş gene.
YanıtlaSilŞükür dolu teşekkürler...
YanıtlaSilGeçmiş ve acılarla yüzleşmek tam olarak nasıl olur birkaç örnek verebilir misin? Bi insanın canı genelde başkaları tarafından yanar bu insanlarla mi yüzleşir eli?
YanıtlaSilİnsan geçmişi ile yüzleşmediyse, özgür yaşayamaz. Benzer olayları üzerine geçmeye devam eder. Derinde bir şey kişiyi uyandırmak ve geçmişte yaşadığı travmatik olayları hatırlatır. Yüzleşmek için bir çok yol olabilir. Bizim uyguladıklarımız bireysel koçluk ve aile sistemi terapi çalışması... Bu çalışmaların özünde; başımıza gelen olayların arkasındaki aile dinamiklerini keşfetmek ve soruna bambaşka bir bakış açısı kazanmaktır. Bu konu ile ilgili detaylı yazıları yolluyorum.
SilAffetmek http://tuvaletkagidinanotlar.blogspot.com.tr/2016/10/affetmek.html
SilGeçmişi Değiştirebilir misiniz?
Silhttp://tuvaletkagidinanotlar.blogspot.com.tr/2015/06/gecmisi-degistirebilir-misiniz.html
Aile Sistemi
Silhttp://www.denizoztas.com/aile-sistemi/
Geçmiş ve acılarla yüzleşmek tam olarak nasıl olur birkaç örnek verebilir misin? Bi insanın canı genelde başkaları tarafından yanar bu insanlarla mi yüzleşir eli?
YanıtlaSil